Onze missie…

Uit de recentste grootschalige gezondheidsenquête (2018) blijkt dat de gemiddelde Belg een BMI (Body Mass Index) heeft van 25,3: boven de gezonde waarden dus. 48 procent heeft overgewicht (BMI tussen 25 en 30) en 15 procent lijdt aan obesitas (BMI >30). Bovendien zijn er in België 115.000 obese kinderen, die wellicht minder lang zullen leven door hun overgewicht. Die cijfers blijven stijgen, zelfs al bij kinderen jonger dan 4 jaar! En momenteel krijgen zelfs 1 op de 3 mensen diabetes type 2. 

Zouden we niet beter naar de huisarts stappen met de vraag ‘Dokter, hou me zo lang mogelijk gezond?’ in plaats van enkel in de wachtzaal plaats te nemen als we (al) ziek zijn? Toch gaat slechts een bijzonder klein deel van ons gezondheidsbudget naar preventie, terwijl het overgrote deel (97 %!) aan therapie besteed wordt. Preventie zou prioriteit moeten krijgen, in combinatie met een gerichte en deskundige begeleiding.  

Want mocht er een pil bestaan om het risico op bijvoorbeeld obesitas spectaculair te laten dalen, dan zou elke burger ze verplicht moeten nemen. Een dergelijke magic pill, een wonderdieet of quick fix bestaat echter niet en hoewel gezonde voeding een enorm potentieel heeft op dit vlak, onderneemt de overheid niets. Er is nood aan méér aandacht voor een gezonde leefstijl en minder medicatie op voorschrift (die minder of vaak niet nodig zou zijn mits een aangepaste leefstijl). Beter voorkomen dan genezen dus.

Wist je trouwens dat je bepaalde chronische aandoeningen zoals diabetes type 2 vaak zelfs kunt omkeren door een gezonde leefstijl aan te nemen? 
Mensen beoordelen vaak de buitenkant en stellen dan vast als iemand gezond of ongezond is. Een stoornis in ons lichaam ontwikkelt zich vaak echter gedurende jaren voordat ze zich – op oudere leeftijd – als ziekte openbaart. Veel jongeren of ogenschijnlijk ‘gezonde’ mensen voelen zich onkwetsbaar: ze kunnen eten en drinken wat ze willen en worden niet ziek. Als het dan toch gebeurt, snapt niemand het: ‘Hij was nog wel zo gezond.’ Een voorbeeld is Axel, papa van 2 jonge kindjes, die een hartinfarct kreeg. Wat bleek? Hij was al jaren metabool ongezond – een tikkende tijdbom – en hij wist van niets, want hij voelde niets. Ziektes en (chronische) aandoeningen zijn vaak een ver-van-mijn-bedshow tot het ‘vijf voor twaalf’ is. Dan komen de typische uitspraken naar boven. ‘Had ik maar…’ 
Herkenbaar? Stel jouw keuze voor een nieuwe leefstijl niet langer uit. Elke dag is 
goed om je leefstijl te veranderen, dus waarom langer wachten?  

Er zijn tal van mogelijke voordelen van een gezonder of evenwichtiger eetpatroon:  
 een betere immuniteit (waardoor je bijvoorbeeld beter beschermd kan zijn tegen ernstige complicaties ten gevolge van COVID-19)
 een verminderd risico op tal van kankers 
 een dalend CRP (C-reactive protein)-gehalte: dit wijst op chronische laaggradige ontstekingen of inflammatie in je lichaam  
 minder kans op chronische laaggradige ontstekingen in het lichaam veroorzaakt door vetcellen (die cytokines produceren): dergelijke ontstekingen maken ons vatbaarder voor depressies en angststoornissen, diabetes, hart- en vaatziekten, ons immuunsysteem wordt er nog slechter door
 een lager risico op vroegtijdig overlijden: afslanken kan het risico halveren
 meer energie en een stralende verschijning

Chronische welvaartsziektes (zoals obesitas, diabetes type 2, leververvetting…) lijken helaas niet zo acuut dreigend omdat ze niet altijd tot ziekte leiden en we er vaak geen fysieke hinder van lijken te ondervinden, maar net daardoor vormen ze misschien een nog groter probleem. We denken trouwens vaak dat medicatie en chirurgische ingrepen ons wel zullen kunnen redden. Medicatie kan wel helpen tegen ziektes, maar pakt in veel gevallen de echte oorzaak niet aan. 

De gevolgen die vaak voortkomen uit een jarenlang ongezond eetpatroon zijn eindeloos: hart- en vaatziekten en metabole aandoeningen, bepaalde kankers, ontstekingen, neuropsychiatrische aandoeningen, urologische aandoeningen, hormonale stoornissen, het visceraal vetgehalte (dat is het vet dat zich tussen onze organen bevindt) dat gevaarlijk toeneemt… Wist je trouwens dat 27% van alle doodsoorzaken hart- en vaatziekten zijn? En op de 2de plaats komt kanker. Beiden hebben een duidelijke link naar ons voedingspatroon. 

Buikvet produceert specifiek ontstekingsstoffen en hormonen die een negatieve invloed hebben op onder andere je bloedvaten en zelfs je organen. Het risico op een hartaanval of een beroerte neemt dus toe door een ongezonde leefstijl. De nog moeilijk te behandelen pancreaskanker komt meer en meer voor en ook hier lijkt er een doorslaggevende link te zijn met ons eetpatroon. En ja, daar heb jij zelf invloed op, in grote mate door wát je eet! 

Laat daarom regelmatig, preventief, checken bij je huisarts hoe het zit met jouw cholesterolwaarden, jouw triglyceriden en suikerwaarden, stoffen die wijzen op chronische inflammatie of ontstekingen (zoals CRP), jouw leverwaarden en eventueel cortisolgehalte. Bekijk het zoals het grote onderhoud van je wagen. Die laat je toch ook geregeld checken, ook al rijdt hij prima. We worden met z’n allen ouder. Door gezond te leven kunnen we tot vijftien jaar ouder worden, maar nog belangrijker: vijftien jaar gezond ouder. Je plukt er op latere leeftijd zeker de vruchten van. Een jaarlijkse preventieve check-up zou – net zoals bij een tandarts – moeten ingeburgerd worden en kunnen worden terugbetaald. Preventiegeneeskunde heet dat dan.  

En eens je in een gezonder of meer uitgebalanceerd eetpatroon zit, voel je je ook beter. En natuurlijk nog belangrijker: afhankelijk van hoe je voedingspatroon er voordien uitzag, zullen ook je bloed- en metabolische waarden vaak verbeteren. 
Die missie hebben wij als preventiediëtisten: samen sterk tegen welvaartsziektes! 
Een gezonde en gecombineerde leefstijlinterventie verbetert bovendien ons immuunproces wat ons nu en in de toekomst mee kan helpen beschermen tegen (toekomstige) pandemieën en leefstijlgerelateerde aandoeningen. Want hebben we met z’n allen niet één gemeenschappelijk doel: gezond en energierijk oud worden? 

 

© 2023 Vlaamse PreventieDiëtisten

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑